Rusya’nın Ukrayna’yı işgali 3’üncü seneye girerken, 2 farklı cephede daha savaş çanlarını çalmaya başladı. Moldova’da ayrılıkçıların yaşadığı Transdinyester bölgesinin Rusya’dan yardım istemesi sonrası Kişinev yönetiminin Batı’ya sığınması ve işgal ettiği Karabağ bölgesinden çekilmek zorunda kalan Ermenistan’ın ülkedeki Rus varlığını azaltma girişimleri, bölgedeki siyasi fay hatlarının hareketlenmesine zemin hazırladı. Hem Ermenistan’ı hem de Moldova’yı silahlandıran Fransa’nın ise Rusya karşıtlığı üzerinden bölgede kendisine alan açma girişimleri de dikkat çekiyor.
Moldova Savunma Bakanlığı Genel Sekreteri Valeriy Mija, Moldova Hükümeti’nin Avrupa’da Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Antlaşması’nın (AKKA) askıya alınmasını onayladığını kaydetti. AKKA, 19 Kasım 1990’da NATO ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan, o dönem Soğuk Savaş’ın gölgesindeki Avrupa’ya nefes aldıran ve belirli askerî azaltmaları zorunlu kılan antlaşma olarak kabul görüyordu. Soğuk Savaş’ın son yıllarında müzakere edilen ve tamamlanan antlaşma, Avrupa’da konvansiyonel askerî ekipmanların önemli kategorilerine kapsamlı sınırlar getirdi ve fazla silahların imha edilmesini şart koştu.
Rusya, Ukrayna’nın Donbass bölgesindeki Rus yanlılarının güvenliğini gerekçe göstererek Ukrayna’yı işgal etmişti. Benzer bir senaryo Moldova için de baş gösterdi. Moldova’da Rus ayrılıkçılarının yaşadığı bölge olan Transdinyester, geçtiğimiz günlerde Moldova yönetiminin “baskılarına” karşı, 220 bin Rus vatandaşı için Rusya’dan koruma talep etme kararı almıştı. Rusya Dışişleri Bakanlığı ise, “Transdinyester sakinlerinin çıkarlarının korunması, (Rusya’nın) önceliklerden biri. Gelen tüm talepler, ilgili Rus kurumlar tarafından dikkatle değerlendiriliyor” açıklaması gelmişti.
Diğer taraftan Ermenistan, başkent Erivan’da bulunan Zvartnots Uluslararası Havalimanı’ndaki Rus Sınır Muhafızları’nın görevlerinin sona erdirilmesine yönelik karar aldı. Ulusal Güvenlik Konseyi Sekreteri Armen Grigoryan, Ermenistan yönetiminin, söz konusu havalimanındaki tüm hizmetlerin tamamen Ermenistan görevlilerince yerine getirilmesine dair karar aldığını belirterek, “Ermenistan’ın bu konuda net bir tutumu var ve bu net tavrını resmi bir yazıyla Rusya Federasyonu’na bildirdi. Karar sonrası Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, Ermenistan’ın Ukrayna’dan ders çıkarması gerektiğini belirtti. Batı’nın Kiev’i tuzaya düşürdüğünü vurgulayan Zaharova, “’Umarım bu bir daha olmaz. Bu Ermenistan’ın başına gelmemeli” dedi. Ermenistan geçtiğimiz hafta Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’ndeki (KGAÖ) Genel Sekreter Yardımcılığı görevinden çekildiğini açıklamıştı.
Başta Afrika ve Avrupa olmak üzere küresel etki alanını büyük ölçüde yitiren Fransa ise, Rusya karşıtlığı üzerinden itibarını yeniden güçlendirmeye çalışıyor. Önceki gün Fransa ile Moldova, savunma işbirliği anlaşması imzalayacağını açıkladı. Benzer şekilde Paris yönetimi, Azerbaycan’la barış anlaşmasının gündemde olduğu bir dönemde Ermenistan’ı da silahlandırıyor. Elysee Sarayı’nda Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ı ağırlayan Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Paris’in Erivan’a kısa orta ve uzun menzilli hava savunma sistemleri sağlayacağını açıklamıştı.
