ABD’de bir Yüksek Mahkeme yargıcının lüks seyahatleriyle gündeme gelmesinin ardından Senatoda, Yüksek Mahkemenin etik standartlara sahip olması gerektiği konusu masaya yatırıldı.
ABD Senatosu Yargı Komitesi tarafından Yüksek Mahkeme üyelerini bağlayan etik kurallar oluşturulması gerekliliğiyle ilgili bir oturum düzenlendi.
Eski yargıç ve hukuk uzmanlarının da milletvekillerinin sorularını yanıtladığı oturumda, Yüksek Mahkemenin etik standartlara sahip olması gerekip gerekmediği konusunda farklı görüşler paylaşıldı.
Komite Başkanı Demokrat Milletvekili Dick Durbin, Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak bedava lüks tatil ve seyahatlere giden Yargıç Clarence Thomas ile ilgili Başyargıç John Roberts’ın bugünkü oturumda ifade vermeyi reddetmesine değindi.
“Halkın temsilcilerinden gelen meşru soruları yanıtlamanın, kuvvetler ayrılığının korunmasına yardımcı olduğu” görüşünü savunan Durbin, Thomas’ın “muhafazakar bir milyarderden cömert hediyeler almasını” eleştirdi.
“En yüksek mahkeme en düşük standartlara sahip olmamalı”
Durbin, bunun sıradan bir durum olmadığını savunarak, kamu görevlilerinin bu şekilde etik standartların dışında hareket etmelerine müsamaha gösterilmemesi gerektiğini ifade etti. Durbin, “Ülkedeki en yüksek mahkeme en düşük etik standartlara sahip olmamalı. Bu gerçeklik, halkın Yüksek Mahkemeye olan güveninde bir kriz yaratıyor. Statüko değişmeli.” şeklinde konuştu.
Demokrat senatörler Yüksek Mahkemenin etik kurallara sahip olması gerektiğini savunarak, bu bağlamda kapsamlı ve net bir düzenleme yapılması gerektiğinin altını çizdi. Bazı milletvekilleri, yargıçların yanı sıra Kongre üyeleri için de seyahat ve hediyelerin açıklanmasına yönelik standartlar getirilmesi önerilerini dile getirdi.
Diğer yandan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham “Demokrat solcuların” Thomas’ın itibarını yok etmeye ve muhafazakarların ağırlıkta olduğu mahkemenin meşruiyetinin ortadan kaldırmaya çalıştıklarını iddia etti.
Yüksek Mahkeme yargıcının lüks seyahatleri
Çevrim içi haber sitesi ProPublica, Thomas ve eşinin, Cumhuriyetçi Parti’nin ileri gelen milyarder bağışçısı Dallaslı iş insanı Harlan Crow’un imkanlarını kullanarak bedava lüks tatil ve seyahatlere çıktığını yazmıştı. Haberde, Thomas’ın 20 yıldır Crow’a ait özel uçakla yurt içi ve dışında defalarca seyahat ettiği, lüks yatını kullandığı ve bunların hiçbirini kayıtlara geçirmediği ortaya çıkarılmıştı.
ABD’de federal yasalar, Yüksek Mahkeme dahil olmak üzere üst düzey yetkililerin mali durumlarını, dış gelirlerini ve eşlerin gelir kaynaklarını detaylandıran yıllık formlar doldurmasını ve her şubenin kendi raporlama standartlarını belirlemesini zorunlu kılıyor.
Yargıçların, mahkeme ile işi olan herhangi birinden hediye kabul etmesi yasaklanıyor ancak yargı organındaki düzenlemede, “kişisel ağırlama” olarak kabul edilen hediye muafiyeti için açık tarif bulunmuyor.
Yüksek Mahkemenin düzenleme organı Yargı Konferansı Komitesi tarafından 14 Mart’ta kabul edilerek yürürlüğe giren yeni kurallara göre, arkadaşa ait ticari olmayan mekanlarda kalmak beyan gerektirmezken özel jet ile seyahatlerin bildirilmesi şart koşuluyor.
