PFAS Kimyasallarının Sağlık Üzerindeki Etkileri ve Korunma Yolları
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan Prof. Dr. Philippe Grandjean, vücutta biriken PFAS kimyasallarının ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini vurguladı:
“Bu maddeler, bağışıklık sistemini zayıflatarak, kısırlık, tiroid sorunları ve bazı kanser türlerinin riskini artırabilir. PFAS, vücutta uzun süre kalarak uzun vadeli sağlık problemlerine sebep olabilir.”
New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Leonardo Trasande ise PFAS kimyasallarının hormon sistemini bozduğunu belirtti:
“PFAS, endokrin sistemini bozarak, hormon dengesizliklerine yol açar. Bu durum da kısırlık, obezite ve kanser riskini artırır. Biriken bu kimyasallar, özellikle üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir.”
ARAŞTIRMALARIN GÖSTERDİĞİ: PFAS KİMYASALLARININ ETKİLERİ
Environmental Health Perspectives dergisinde yayımlanan bir araştırma, PFAS kimyasallarının kanser riskini artırdığını ve bu kimyasallara maruz kalan bireylerde böbrek ve testis kanseri vakalarının daha sık görüldüğünü ortaya koydu.
Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’da yayımlanan bir çalışma, PFAS kimyasallarının hormon sistemini bozarak, kadınlarda doğurganlık oranlarını düşürdüğünü ve erkeklerde sperm kalitesini olumsuz etkilediğini gösterdi.
International Journal of Hygiene and Environmental Health’te yayımlanan bir başka araştırma, PFAS kimyasallarının tiroid fonksiyonlarını bozarak, tiroid hormonu seviyelerinde dengesizliklere neden olduğunu belirtti.
KAYNAKLAR VE MARUZ KALMA YOLLARI
1. Teflon ve Suya Dayanıklı Ürünler: Teflon kaplı tencere ve tavalar, suya dayanıklı tekstil ürünleri ve bazı gıda ambalajları, PFAS içermektedir.
2. Yangın Söndürme Köpükleri: Endüstriyel yangın söndürme köpükleri, yüksek miktarda PFAS kimyasalı içermektedir.
3. İçme Suyu: Kirlenmiş yeraltı sularından kaynaklanan içme suyu, PFAS maruziyetine neden olabilir.
4. Gıda ve Kişisel Bakım Ürünleri: Bazı gıda ambalajları ve kişisel bakım ürünleri, PFAS içerebilir.
ÖNLEMLER
1. Teflon Ürünlerden Kaçının: Teflon kaplı tencere ve tavalar yerine çelik veya dökme demir gibi alternatifleri tercih edin.
2. Su Filtreleri Kullanın: İçme suyunuzda PFAS olup olmadığını kontrol ettirin ve gerekirse aktif karbon filtreler kullanarak suyunuzu arıtın.
3. Etiketleri Okuyun: Tekstil ürünleri ve gıda ambalajlarının etiketlerini kontrol ederek PFAS içermeyen ürünleri seçin.
4. Dışarıda Yemek Yemekte Dikkatli Olun: Fast food ve işlenmiş gıdalar yerine evde sağlıklı yemekler pişirin.
5. Bilinçli Tüketim: PFAS içeren ürünler hakkında bilgi edinin ve bunlardan mümkün olduğunca kaçının.
SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN BİLİNÇLİ TERCİHLER YAPIN
PFAS olarak bilinen sonsuz kimyasallar, çevre ve insan sağlığı açısından ciddi riskler oluşturabilir. Kısırlık, tiroid problemleri ve kanser gibi hastalıklarla ilişkili olan bu kimyasallardan korunmak için bilinçli tüketim alışkanlıkları geliştirmek önemlidir. Sağlığınızı korumak adına PFAS içermeyen ürünleri tercih edin ve düzenli sağlık kontrollerinizi aksatmayın.
UZMANLARDAN ÖNERİLER
Prof. Dr. Philippe Grandjean, “PFAS kimyasallarının vücutta birikmesi uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bilinçli tüketim alışkanlıkları ve uygun önlemlerle bu kimyasallardan korunabilirsiniz” ifadelerini kullandı.
Dr. Leonardo Trasande ise şunları belirtti:
“Hormon sistemini bozan PFAS kimyasalları, kısırlık ve kanser riskini artırır. Bu maddelerden korunmak için tüketim alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz önemlidir.”
